İdare hukuku, şahıslara tanınmış hak ve Hürriyetler ile kamuya tanınmış avantaj ve imtiyazların dengelenmesini sağlayan, esası anayasada tespit edilen hukuk dalıdır. İdare hukuku ile yönetimnin teşkilatlenmesi ve etkinlikine dair kurallar öngörülmüştür. En geniş tarifi ile yönetimnin hukuku manasına gelen yönetim hukuku, tedvin edilmemiş ve başka hukuk dallarına göre daha genç bir hukuk disiplinidir.
İdare hukukunun ne bulunduğu konusunda net bir açıklama uygulanabilmesi amacıyla ilk olarak yönetim kavramının açıklaması yapılmalıdır. İdare; devlet teşkilatü ortamında belirli görevleri ifade etmek amacıyla oluşturulan teşkilat ve bu teşkilat kapsamında istihdam edilenlerdir. Bu tanım, organik anlamda devlet tarifi üzerinden oluşturulan yönetim tarifidır. Fonksiyonel anlamda yönetim ise kamu hizmetlerini ifa edebilmek amacıyla lazım gelen nitelikler ve ifade edilen teşkilatün çalışma sistematiğidir.
İdare hukuku, yönetimnin etkinlik ve teşkilatlenmesini kurallara tabi kılmak amacıyla kamu yararının oluşturulmasını, bozulan kamu yararının yine tesis edilmesini ve bu sayede bireylerin hak ve Hürriyetlerinin teminat altına alınmasını sağlar. İdare hukukunun uygulanması nedeniyle ortaya gelen uyuşmazlıklar ise idari yargı eliyle çözüme kavuşturulur. Oldukça kapsamlı bir disiplin olan yönetim hukuku, yapısında pek çok alt alan barındırır. İdare hukukunun alt alanları:
İhale hukuku,
İmar hukuku,
Regülasyon,
İdari yaptırımlar,
Statü hukuku,
İdari sözleşmeler hukuku,
İdari yargılama usulü.
İdari yargı, yönetim hukukundan doğan uyuşmazlıkların çözümü ve bu itibarla yönetim hukukunun ilkelerinin belirlenmesi ve kaynaklarının yorumlanmasında yetki sahibi yargı koludur. İdari yargı kolunu ortaya getiren mahkemeler şu şekildedir:
İdare mahkemeleri,
Bölge yönetim mahkemeleri
Danıştay,
Vergi mahkemeleri.
Anayasa, yönetim hukukuna dair yasalar, yasa hükmünde kararnameler ve tüzükler, yönetim hukukunun kaynaklarıdır. Öte yandan, yargı içtihatları ve idari teamüller de yönetim hukukunun kaynakları arasında sayılır.
6 Aralık 2023 tarihinde yayınlandı, 448 kez okundu