Boşanma Davası Nedir?

Boşanma davası, evlilik birliğinin mahkemenin boşanma kararıyla sona erdirilmesi amacıyla açılan inşai kalitede bir dava türüdür. Boşanma davaları, anlaşmalı ve çekişmeli boşanma davası olmak üzere iki değişik şekilde açılabilir.

Boşanma davasının nasıl açılacağı, anlaşmalı ya da çekişmeli boşanma davalarından hangisinin tercih edildiğine göre değişir. Ancak, her iki tür boşanma davası da Aile Mahkemesi’nde açılır. Boşanmak isteyen taraflardan biri iki nüsha dava dilekçesi, varsa eklemek istediği belgeleri ve nüfus cüzdan fotokopisini ekleyerek Aile Mahkemesi’nde boşanma davası açabilir. Boşanma davası dilekçesi, boşanma sebeplerini, bu sebeplerin nasıl kanıt edileceğini, tanıkların ad-soyad ve adreslerini, birtakım kurumların elinde olup mahkemeden makale makalelarak getirtilmesi talep edilen belge ya da kayıtlara dair açıklamaları da içermelidir.

Çekişmeli Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Çekişmeli boşanma davaları, taraflar arasında boşanmaya temel teşkil eden vakıaların çekişmeli bulunduğu boşanma davalarıdır. Çekişmeli boşanma davası, Medeni Kanun m.161-m.166 arasında düzenlenen hem “genel” hem de “özel” boşanma sebeplerine dayanılarak açılabilir:

1. Çekişmeli boşanma davasında genel boşanma sebepleri: Örneğin, kuvvetli geçimsizlik, mizaç uyuşmazlığı namacıylaiyle sıksık tartışma, tehdit, hakaret, şiddet, itimat sarsıcı davranışlar, cinsel ilişkiden kaçınma, eşi natural olmayan yoldan cinsel birleşmeye zorlama, eşlerin aile bireylerine kötü davranması, hakaret etmesi, evlilik yükümlülüklerini yerine getirmeme gibi evlilik birliğinin temelinden sarsılması sonucuna yol açan, her hadiseda ayrı ayrı değerlendirilmesi gereken sınırsız sayıda namacıyla “genel boşanma namacıylaleri” arasında yer alabilir. Genel boşanma namacıylaleri, evlilik birliğini temelinden sarsan her türlü hadise olarak tanımlanabilir.

2. Çekişmeli boşanma davasında özel boşanma sebepleri: Özel boşanma sebepleri Medeni Kanun’da sınırlı sayıda belirlenmiştir. Kanunda tespit edilen bu namacıylaler dışında özel boşanma sebebine dayalı dava açılamaz. Özel boşanma sebeplerine dayalı çekişmeli boşanma davası açan eş, yalnızca özel boşanma sebebini kanıtlamakla yükümlüdür. Karşı tarafın kusurlu bulunduğunu kanıt yükümlülüğü yoktur. Özel boşanma sebeplerine dayanan çekişmeli boşanma davası açma sebepleri şunlardır:

Zina (aldatma) namacıylaiyle çekişmeli boşanma davası,

Hayata kast, pek kötü ya da haysiyet kırıcı davranış namacıylaiyle çekişmeli boşanma davası,

Suç işleme ve haysiyetsiz yaşam sürme,

Terk namacıylaine dayalı çekişmeli boşanma davası,

Akıl hastalığı namacıylaine dayalı çekişmeli boşanma davası.

Çekişmeli boşanma davasında yalnızca boşanma sebepleri değil, boşanmada hangi tarafın daha kusurlu bulunduğu, parasal ve manevi tazminat, nafaka, velayet, ev eşyalarının paylaşımı vb. gibi konularda çekişmenin yaşandığı bir dava türüdür. Mal paylaşımından kaynaklanan katılma alacağı ya da katkı payı alacağı davaları ise ayrı bir mal paylaşımı davası şeklinde açılmalıdır.

Çekişmeli boşanma davası açan davacı, davalı taraftan daha çok kusurlu ise boşanma davası reddedilir. Az kusurlu eş, boşanmaya karşı çıkarsa boşanma kararı verilemez.

Çekişmeli boşanma davasında genel ve özel boşanma sebeplerine dair ayrıntılar makalemızın gelişen alanında açıklanmıştır.

Anlaşmalı Boşanma Davası Nasıl Açılır?
Anlaşmalı boşanma davası, rastgele bir adliyedeki aile mahkemesinde açılabilir. Yetki sahibi mahkemenin belirlenmesi yönünden tarafların ikametgahının bir önemi yoktur. Taraflar ideal gördükleri bir adliyenin aile mahkemesinde anlaşmalı boşanma davası açabilirler. Anlaşmalı boşanma davasının en mühim öğeyi anlaşmalı boşanma protokolü olarak kabul edilir. Aile mahkemesi, tarafların hazırladığı anlaşmalı boşanma protokolünü temel alarak boşanma kararı verir.

Çekişmeli boşanma davasında yapılan usuller anlaşmalı boşanma davasında uygulanmaz; yani karşı tarafa tebligat gönderme, yanıt dilekçesi ya da ön araştırma adımı gibi aşamalar geçilerek direkt olarak duruşma günü verilir. Tarafların hazırlayarak imzaladığı protokol aile mahkemesi hakimi doğrulusunda duruşmada onaylanarak boşanma kararı verilir.