Boşanma Nedenleri
Boşanma Nedenleri Nelerdir?
Türk Medeni Kanunu, evliliğin yasal olarak sonlandırılabilmesi için haklı boşanma nedenleri ile boşanma davası açılması gerektiğine hükmeder. Kanuna göre haklı boşanma nedenleri özel boşanma sebepleri ve genel boşanma sebepleri olarak ayrılmaktadır. Bu makalemizde boşanma nedenleri ne olduğuna ve hangi boşanma nedenleri için öne sürülmesi gereken hukuki gerekçenin ne olduğunu ayrıntılı olarak anlatmaya çalışacağız.
Boşanma Davası Nedenleri Nelerdir?
Aldatma Nedeniyle Boşanma
Evlilik birliği içerisinde iki eşinde yerine getirmeleri gereken yükümlülükler vardır. Bunlar saygı, sevgi, hoşgörü... şeklinde uzun bir liste gibi sıralayabiliriz. Bu yükümlülüklerden birisi de sadakat olarak tanımlanır. Eşlerin birbirine olan sadakat yükümlülüğünün ihlal edildiği durumlarda taraflar aldatma nedeniyle boşanma davası açabilirler. Zina nedeniyle boşanma davası açacak kişiler açısından medeni kanun davanın aldatma üzerine açılabilmesi için aldatılmanın öğrenilmesinin üzerinden 6 ay geçmeden boşanma başvurusu yapılması gerektiğine hükmetmektedir. Aldatma eylemi gerçekleşeli 5 yıldan fazla olmuş ise aldatma nedeniyle boşanma davası açılamamaktadır.
Aldatma nedeniyle boşanma davalarında ispat yükümlülüğü davayı açan kişinindir. O nedenle aldatılan kişi bu durumu mahkemede ispat etmelidir. Diğer yandan aldatılma şüphesiyle boşanma davası açacak kişiler açısından da bu durum yargıtaya göre boşanma nedenleri arasında yer alır. Aldatma şüphesi nedeniyle boşanma davalarında güven sarsıcı davranış gerçekleştiren kişinin davranışlarının meşru olup olmadığına bakılır.
Hayata Kast Nedeniyle Boşanma
Eşlerden birisinin diğer eşin hayatına kast etmesi, onu tehdit etmesi, şantaj yapması gibi durumlar da boşanma sebepleri arasında yer alır. Bu şekilde bir muamele gören kişi hayata kast nedeniyle boşanma davası açabilir. Hayata kast nedeniyle açılacak boşanma davaları, aynı durumun tekrarlanmasının önüne geçilebilmesi adına daha kısa sürede sonuçlandırılabilir. Diğer yandan hayatına kast edilen, ölümle tehdit edilen eş için bazı koruma amaçlı tedbirler de talep edilebilir. Örneğin hayata kast eden eş, tehdit eden eş, evden uzaklaştırılabileceği gibi, diğer eşe,çocuklara ve eşin aile ve sosyal çevresine de yaklaşması engellenebilmektedir. Hayata kast eden kişinin varsa alkolya da madde bağımlılığı için tedavi altına alınması da karara bağlanabilir.
Dayak, Darp, Baskı ve Şiddet Nedeniyle Boşanma
Eşi tarafından fiziksel şiddet ya da duygusal şiddet gören kişiler açısından bu durum boşanma sebepleri arasında yer alır. Medeni Kanun kötü muamele nedeniyle boşanma davası açacak kişilerin hangi durumlarda bu davayı açabileceklerini ifade etmektedir. Buna göre dayak nedeniyle boşanma, darp nedeniyle boşanma, eşinden psikolojik baskı nedeniyle boşanma, şiddet nedeniyle boşanma gerçekleştirilebilmektedir.
Yukarıda saymış olduğumuz durum özellikle ülkemizde son yıllarda kadına yönelik şiddet artışları nedeniyle boşanma davalarına sıklıkla konu olmaktadır. Dayak, baskı, dövme gibi davranışlara maruz kalan kişiler bu durumu boşanma nedeni olarak öne sürerek boşanma davası açabilirler. Bir önceki hayata kast nedeniyle boşanmalarda söyleşmiş olduğumuz şiddetin önüne geçilebilmesi amacıyla konulacak önleyici tedbirler burada da yapılabilmektedir. Yani kadına yönelik şiddet nedeniyle boşanma davası açacak kişiler, şiddetin sonlandırılması adına bir çok önleyici ve koruyucu yaptırımlar uygulayabilmektedir.
Bu gibi davranışlara maruz kalan kişilerin uğradıkları kötü muamele üzerinden 6 ay geçmeden boşanma davası açmaları gerekir. Diğer türlü 6 aydan daha uzun bir süre önce şiddete maruz kalan kişi açısından eşin affedildiği kabul edilir ve boşanma davası bu nedenle açılamaz.
Onur Kırıcı Davranış Nedeniyle Boşanma
Boşanma sebepleri arasında yer alan onur kırıcı davranış kapsamı, eşlerden birisinin diğer eşi başkalarının önünde rencide etmesi, eşi küçük düşürmesi, eşe ağır hakaretlerde bulunması, eşinin onurunu kırıcı davranışta bulunması, eşinin haysiyetini zedelemesi olarak nitelendirilebilir. Onur kırıcı davranış nedeniyle boşanma davalarında boşanma sebebi, küçük bir saygısızlıktan ziyade eşini ağır derecede küçük düşürücü davranış sergilenmesi durumunda geçerlidir. Örneğin başkalarının yanında eşinin cinsel problemlerinin olduğunu dile getirmesi, ailesinin yada arkadaşlarının yanında eşinin onuru kırması, eşini yalancılıkla itham etmesi...
Onur kırıcı davranış nedeniyle boşanma davalarında bu davranışın sergilenmesinin ardından 6 ay içerisinde boşanma davası açılmalıdır. Aksi durumda boşanma davası açma hakkı düşer.
Eşin Suç İşlemesi nedeniyle Boşanma
Boşanma Nedenleri arasında yer alan suç işleme olgusuna göre taraflardan birisinin evliliğin devamını engelleyecek bir suç işlemesi durumunda suç işleme nedeniyle boşanma davası açılabilir. Bu anlama işlenen her suç boşanma nedeni olarak sayılmaz.Yalnızca yüz kızartıcı ve küçük düşürücü bir suç olması ve bu nedenle ortak yaşamın kurulmasının imkansız hale gelmesi gerekir. Bu tür suçlara örnek vermek gerekirse taraflardan birisinin cinsel saldırı suçu işlemesi boşanma sebebi kapsamında yer alır.
Haysiyetsiz Yaşam Sürme Nedeniyle Boşanma
Haysiyetsiz yaşam sürme nedeniyle boşanma kavramı, taraflardan birisinin sürelilik gösterecek şekilde ve yaşam biçimine dönüşecek şekilde haysiyetsiz bir yaşam sürmesi olarak nitelendirilir. Bu boşanma sebebi gösterilerek boşanma davası açacak kişiler açısından davranışın devamlılığı esas üzerinde durulması gereken unsurdur. Örneğin eşin madde bağımlısı olması ve madde bağımlılığı evliliğin çekilemez olmasına yol açması sonucunda haysiyetsiz yaşam sürme nedeniyle boşanma davası açılabilir.
Terk Nedeniyle Boşanma Davası
Boşanma sebepleri arasında yer alan bir diğer davranış ise terk unsurudur. Terk nedeniyle boşanma davası açılabilmesi diğer boşanma davalarından farklı bir hukuki prosedürü içerir. Öncelikle hangi durumların terk nedeniyle boşanma kapsamında değerlendirildiğini bilmemiz gerekir. Terk nedeniyle boşanma davalarında esas unsur taraflardan birisinin ortak yaşamın kurma amacının olmaması ve buna ilişkin yapacağı davranışlar yer alır. Eşi evden kovmak, eşini eve almamak, eşinin eve girmesini engellemek amacıyla kilit değiştirme, eşi ailesine bırakma, eşinden habersiz evi taşıma, çocukları da alıp evden gitme... gibi bir çok davranış terk nedeniyle boşanma kapsamında değerlendirilir.
Terk nedeniyle boşanma davası açacak kişiler terk olayının gerçekleşmesi üzerinden 4 ay geçmesi durumunda eşe, eve dönmesi ya da ortak hayatı tekrar kurması yönünde çağrı yapılır. Bu çağrıya 2 ay içerisinde cevap vermeyen kişiye terk nedeniyle boşanma davası açılabilir.
Eşin evi terk etmesi için meşru bir neden olması durumlarında terk nedeniyle boşanma davası açılamaz. Burada meşru nedenden kasıt, eşin askerlik hizmeti nedeniyle evden ayrılması, eşin eğitim ya da iş nedeniyle evden ayrılması gibi nedenler meşruluğu olması nedeniyle terk kapsamında değerlendirilmez. Boşanma nedenleri olarak terk unsuru oluşabilmesi için meşru bir neden olmaksızın ortak yaşam kurulmasının engellenmesi gerekir.
Akıl Hastalığı Nedeniyle Boşanma
Akıl hastalığı nedeniyle boşanma davası açılabilmesi için akıl hastalığının evlendikten sonra gerçekleşmiş olması, evliliğin devamını engellemesi ve tedavisinin mümkün olmaması gerekir. Zaten kanuna göre akıl hastalığı sahibi bir birey evlilik gerçekleştiremez. Evlendikten sonra akıl sağlığını yitiren kişiye açılacak olan boşanma davalarında akıl hastalığı olduğunun resmi kurumlarca raporlandırılması ve tedavisinin mümkün olmaması gerekir. Ancak bu durumda akıl hastalığı boşanma nedenleri arasında yer alır.
Şiddetli Geçimsizlik Nedeniyle Boşanma ( Evlilik Birliğinin Temelden Sarsılması)
Halk arasında şiddetli geçimsizlik olarak bilinen hukuki gerekçesi ise evlilik birliğinin temelden sarsılması olan boşanma nedeni oldukça kapsamı geniş bir boşanma nedenidir. Medeni Kanun ortak yaşam kurulması taraflardan beklenmeyecek şekilde evlilik birliği sarsılmışsa boşanma davası açılabileceğine hükmetmektedir. Burada esas unsur ortak yaşam kurulmasının imkansız olmasıdır. Bu durumlarda şiddetli geçimsizlik nedeniyle boşanma davası açılabilir. Bu duruma bir çok örnek verilebilir. Eşlerin birbirlerine tahammülsüzlüğü, kadının ev işlerini meşru bir neden olmaksızın yapmayı reddetmesi, erkeğin evin geçimini sağlayamaması ve çalışmayı reddetmesi, çocuklarla ilgilenmeme,ilgisizlik, evlilik içerisindeki sorumlulukların yerine getirilmemesi, eşin psikolojik tedavi görmesine bağlı yaşanan olaylar, sebepsiz yere intihara kalkışma,eşin ailesiyle geçinememe, eşin çalışmasına engel olma, eşini ailesiyle görüştürmeme, eşin sosyal ortamlara girmesini engelleme, eşini zorla çalıştırma, eşine sapkın cinsel isteklerde bulunma... gibi bir çok davranış evlilik birliğinin temelden sarsılmasına yol açabilmektedir. Burada asıl üzerinde durulan ise ortak yaşam kurulmasının imkansız olmasıdır. Bu manada her davranış ortak yaşam kurulmasını engelleyecek sonuçlar doğurması durumunda boşanma nedenleri olarak karşımıza çıkabilmektedir.
Boşanma nedenleri ile ilgili olarak sıklıkla merak edilen konu başlıkları şu şekilde sıralanabilir.
Boşanma nedenleri nelerdir, boşanma nedenleri arasında hangi davranışlar vardır, karımın davranışları boşanma nedenleri arasında yer alır mı, kocamın davranışları boşanma nedenleri içerisinde midir
